การดูแลผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นอัลไซเมอร์ต้องอาศัยความเข้าใจในธรรมชาติของโรค เทคนิคการช่วยเหลือในชีวิตประจำวัน และการเตรียมความพร้อมสำหรับภาวะแทรกซ้อนต่างๆ บทความนี้นำเสนอเนื้อหาแบบครบถ้วนที่สามารถคัดลอกไปลงเว็บไซต์ได้ทันที โรคอัลไซเมอร์ เกิดจากการสะสมของโปรตีน β-amyloid และ tau ในสมอง ทำให้เซลล์ประสาทถูกทำลายเรื่อยๆ ส่งผลให้ความจำและการรับรู้ค่อยๆ เสื่อมลง ปัจจัยเสี่ยงสำคัญได้แก่ อายุที่มากขึ้น (มักพบในผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป) พันธุกรรม เช่น ยีน APOE-ε4 โรคเรื้อรังอย่างเบาหวานและความดันโลหิตสูง รวมถึงพฤติกรรมเสี่ยงในวัยกลางคน เช่น ขาดการออกกำลังกายและโภชนาการไม่สมดุล ระยะของโรคอัลไซเมอร์และลักษณะอาการ 1. ระยะเริ่มต้น (Mild) ผู้ป่วยจะเริ่มมีอาการลืมเรื่องเล็กๆ น้อยๆ สับสนเวลาและสถานที่ บางครั้งจำคำศัพท์ไม่ทัน แต่ยังสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ด้วยตัวเอง 2. ระยะกลาง (Moderate) ความจำถดถอยชัดเจนขึ้น จดจำชื่อคนใกล้ตัวยากขึ้น พฤติกรรมอาจซ้ำซาก หลงทางภายในบ้าน เป็นขั้นที่ผู้ดูแลต้องช่วยกำกับดูแลกิจวัตรประจำวัน 3. ระยะรุนแรง (Severe) ผู้ป่วยไม่สามารถสื่อสารชัดเจน ช่วยตัวเองในเรื่องอาบน้ำ กินข้าว หรือเคลื่อนไหวได้ลำบาก จำคนรู้จักไม่ได้ ป้องกันอุบัติเหตุไม่ได้ จึงต้องอาศัยการดูแลตลอด 24 ชั่วโมง […]
Monthly Archives: May 2025
May
โภชนาการเพื่อสุขภาพผู้สูงอายุ : สำหรับทานอาหารปกติ และทานทางสายยาง การให้โภชนาการที่เหมาะสมเป็นหัวใจสำคัญในการดูแลผู้สูงอายุ เพราะการเปลี่ยนแปลงทั้งร่างกายและระบบย่อยอาหารอาจทำให้ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ หรือกรณีบางรายต้องให้อาหารทางสายยาง (Enteral Feeding) เพื่อความปลอดภัยและเพียงพอของพลังงานและสารอาหาร บทความนี้จะครอบคลุมแนวทางโภชนาการทั้งสองรูปแบบ ทำไม ? โภชนาการจึงสำคัญสำหรับผู้สูงอายุ โภชนาการสำหรับผู้สูงอายุที่ทานอาหารปกติ พลังงานและสารอาหารหลัก เมนูตัวอย่าง มื้ออาหาร อาหารหลัก เครื่องเคียง & ผัก เช้า ข้าวกล้องต้ม ไข่ลวก ผักต้มรวม นมถั่วเหลือง กลางวัน ข้าวสวย ½ จาน ปลานึ่ง แกงจืดเต้าหู้สาหร่าย สลัดผักน้ำใส เย็น โจ๊กข้าวโอ๊ตหมูสับใส่ผัก ไข่ตุ๋น ผักลวกจิ้มน้ำพริก โภชนาการสำหรับผู้สูงอายุที่ให้อาหารทางสายยาง (Enteral Feeding) อาการทางสายยาง เหมาะกับ ? ประเภทสูตรอาหารทางสายยาง สูตรทั่วไป (Polymeric) มีโปรตีน ไขมัน คาร์โบครบถ้วน เหมาะกับผู้ที่ระบบย่อยยังทำงานได้ดี สูตรกึ่งย่อย (Oligomeric/Peptide-based) โปรตีนแบ่งเป็นเปปไทด์สั้น ไขมันชนิด MCT […]
May
การดูแลผู้สูงอายุเป็นภารกิจอันทรงคุณค่า แต่ในขณะเดียวกันก็มาพร้อมกับภาระทางร่างกายและจิตใจที่หนักหน่วง “ภาวะเหนื่อยล้าหมดไฟ” (burnout) จึงกลายเป็นปัญหาที่ผู้ดูแลหลายคนกำลังเผชิญ หากไม่รีบรับมือ อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตทั้งผู้ดูแลและผู้ถูกดูแลได้อย่างรุนแรง ภาวะเหนื่อยล้าหมดไฟ (Burnout) คืออะไร? ภาวะ burnout คืออาการหมดกำลังใจ หมดพลัง แม้จะพักผ่อนให้เพียงพอแล้วก็ตาม เกิดจากความเครียดสะสมระยะยาว สาเหตุหลักสำหรับผู้ดูแลผู้สูงอายุ สัญญาณเตือนของภาวะ Burnout 3. ผลกระทบของ Burnout ต่อทั้งผู้ดูแลและผู้สูงอายุ ฝ่ายผู้ดูแล ฝ่ายผู้สูงอายุ ภาวะซึมเศร้าและเครียดสะสม การดูแลที่ด้อยคุณภาพ ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง เสี่ยงต่ออุบัติเหตุหรือการบาดเจ็บ ความสัมพันธ์ในครอบครัวตึงเครียด รู้สึกทอดทิ้งและโดดเดี่ยว วิธีป้องกันและแก้ไขอย่างเร่งด่วน จัดสรรเวลาพักผ่อนอย่างเหมาะสม สร้างเครือข่ายสนับสนุน ดูแลสุขภาพกายและใจ วางแผนและปรึกษามืออาชีพ ภาวะเหนื่อยล้าหมดไฟของผู้ดูแลผู้สูงอายุเป็นปัญหาเร่งด่วนที่ไม่ควรมองข้าม การตรวจจับสัญญาณเตือนอย่างรวดเร็วและลงมือแก้ไขด้วยการพักผ่อนให้เพียงพอ สร้างเครือข่ายสนับสนุน และดูแลสุขภาพกายใจ จะช่วยให้ผู้ดูแลสามารถทำหน้าที่ได้อย่างยั่งยืน และมอบคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับผู้สูงอายุได้อย่างเต็มที่ “การดูแลตัวเองให้ดี คือการดูแลผู้อื่นได้ดีขึ้น”